Nadciśnienie tętnicze - przyczyny, objawy i zapobieganie. Termin nadciśnienie słyszał chyba każdy z Nas. Jednak czym tak naprawdę jest nadciśnienie?
Czy nadciśnienie stanowi poważne zagrożenie dla naszego zdrowia? Co je wywołuje? Skąd się bierze nadciśnienie, jakie są przyczyny?
Czy za chorobę nadciśnieniową odpowiadają ludzkie geny, a może styl życia? Jak zapobiegać powstawaniu nadciśnienia?
Nadciśnienie tętnicze - przyczyny, objawy i zapobieganie
Czym tak naprawdę jest nadciśnienie?
Obecnie co trzeci Polak choruje na nadciśnienie. Na przestrzeni ostatnich lat liczba chorych rośnie lawinowo. Środowisko medyczne jest zgodne, najpowszechniejszą przyczyną, powstawania pierwotnego - nabytego - nadciśnienia, jest niezdrowy styl życia. Mowa o czynnikach takich jak: nadwaga, nadmierne spożywanie soli i tłuszczów nasyconych, palenie papierosów oraz częste spożywanie alkoholu.
Serce jest najważniejszym organem w naszym organizmie. Niezależnie od tego co robimy: odpoczywamy, biegamy, ono bije i pompuje krew przez całe nasze życie. W czasie skurczu lewej komory serca, krew jest zasysana do aorty tętnicy głównej i w ten sposób powstaje ciśnienie skurczowe, następnie natleniona krew zostaje wypompowana z serca (rozkurcz) i trafia do naszego krwiobiegu.
Przy każdym uderzeniu serca ciśnienie waha się pomiędzy najwyższą wartością (ciśnienie tętnicze skurczowe) i wartością najniższą (ciśnienie tętnicze rozkurczowe).Nadciśnienie to najogólniej mówiąc podwyższona wartość ciśnienia krwi, przepływającej przez naczynie krwionośne.
O nadciśnieniu możemy mówić wówczas kiedy wartość ciśnienia skurczowego przekracza 140 mmHg, zaś wartość ciśnienia rozkurczowego przekracza 90mmHg.
Czy nadciśnienie stanowi poważne zagrożenie dla naszego zdrowia?
Nadciśnienie tętnicze jest bardzo podstępną chorobą. We wczesnych stadiach ciężko zidentyfikować schorzenie, bowiem wczesne objawy są niespecyficzne i często je bagatelizujemy. Występujące sygnały tłumaczymy sobie stresem, wczesnymi symptomami przeziębienia czy przemęczenia.
Na co należy zwrócić szczególna uwagę?
- częste bóle głowy w rejonie potylicy (tył głowy), po przebudzeniu i w nocy
- mroczki przed oczami, kolorowe plamki
- zaburzenia widzenia
- zawroty głowy, omdlenia
- krwotoki z nosa, rano po przebudzeniu czy po wysiłku fizycznym
- szumy w uszach, nawet w zamkniętych wyciszonych pomieszczeniach
- uczucie pulsowania, ból w skroniach
- odczuwanie mocnego bicia serca, dyskomfort w klatce piersiowej
- drżenie rąk
- nerwowość, złość, impulsywność, wybuchowość, bezsenność
- uczucie przewlekłego zmęczenia
Nadciśnienie jest czynnikiem ryzyka chorób układu sercowo naczyniowego.
Późno wykryte czy nieleczone nadciśnienie tętnicze odpowiada za:
- uszkodzenie najważniejszych organów takich jak: serce, mózg, nerki oraz oczy
- zmianę struktury ścian naczyń krwionośnych, wzrasta ryzyko miażdżycy
- wystąpienie zawału, udaru w tym udaru krwotocznego wylewu
- uszkodzenie struktury naczyń tętniczych nerek, przez co zwiększa ryzyko niewydolności nerek
- patologiczne zmiany naczyń gałki ocznej, wywołując trwałe uszkodzenie wzroku ( m.in. jaskra)
Statystycznie uznaje się, iż nieleczone nadciśnienie, poprzez szereg wywoływanych powikłań, skraca życie nasze i naszych najbliższych, aż o 15 lat. Masz już nadciśnienie? Ciśnieniomierz nadgarstkowy, nie jest dla Ciebie, dowiedz się dlaczego z naszego artykułu Czy ciśnieniomierz nadgarstkowy daje błędne pomiary?
Skąd to nadciśnienie tętnicze, jakie są przyczyny?
Aby wyjaśnić przyczynę powstawania nadciśnienia, musimy wiedzieć, iż istnieją dwa typy nadciśnienia: pierwotne tzw. samoistne oraz wtórne.
Wtórne nadciśnienie występuje w następstwie określonych chorób:
- nefrologicznych - wszelkich schorzeń w obrębie układu moczowego
- endokrynologicznych patologii w funkcjonowaniu układu hormonalnego
- układu nerwowego urazy, guzy mózgu, zapalenia mózgu czy opon mózgowych
- w zatruciach np. związkami ołowiu.
W przypadku nadciśnienia samoistnego, trudno jednoznacznie określić przyczynę. Środowisko medyczne jest zgodne, iż ten rodzaj nadciśnienia ma bezpośredni związek z naszym trybem życia, środowiskiem oraz uwarunkowaniem genetycznym.
Czynniki, które wpływają na powstawanie nadciśnienia pierwotnego (samoistnego) to:
- nadwaga
- brak, bądź nieregularnie prowadzona aktywność fizyczna
- przyjmowanie doustnej antykoncepcji przez kobiety
- leki/suplementy zawierające sterydy
- dieta nadużywanie soli kuchennej, tłuszczów nasyconych
- używki- spożywanie zbyt wysokich dawek alkoholu oraz palenie tytoniu
- geny- prawdopodobieństwo wystąpienia nadciśnienia jest wyższe, jeśli było już ono wcześniej diagnozowane u kogoś z rodziny
W tym miejscu warto zaznaczyć, iż ponad 90% zdiagnozowanych przypadków nadciśnienia to typ nadciśnienia samoistnego.
Nie mamy wpływu na nasze geny, ale z pozostałymi czynnikami możemy i powinniśmy walczyć.
Jak zapobiegać powstawaniu nadciśnienia?
W przypadku walki z nadciśnieniem, stare przysłowie ,,Łatwiej zapobiegać niż leczyć- ma bardzo ważny wydźwięk. Jeśli nie chcesz chorować na nadciśnienie w pierwszej kolejności należy wyeliminować czynniki opisane w punkcie powyżej. Ważne by zmienić nasze przyzwyczajenia do słonej, tłustej diety, ograniczyć szkodliwe używki i wprowadzić do swojego życia regularną aktywność fizyczną, dietę śródziemnomorską, DASH lub zwiększyć przynajmniej ilość ryb i warzyw, a ograniczyć spożycie czerwonego mięsa oraz potraw ociekających tłuszczem,fast food, żywności głęboko mrożonej i oczywiście (ograniczyć lub wyeliminować) nadmiaru alkoholu, papierosów i innych używek.
Ogromne znaczenie w profilaktyce, oraz w już w zdiagnozowanym nadciśnieniu, ma systematyczna kontrola wartości ciśnienia krwi. Dlatego niezbędnym narzędziem do walki z tą podstępną chorobą jest ciśnieniomierz.
Osoby zdrowe powinny regularnie - a nie tylko podczas badań okresowych - badać ciśnienie. Wówczas można odpowiednio wcześnie zareagować. W początkowych stadiach choroby zazwyczaj wystarczy zmienić dietę oraz wprowadzić aktywność fizyczną. Bez konieczności wprowadzania farmakoterapii (podawania leków). Warto również zauważyć, iż wcześniej wykryte nadciśnienie może być sygnałem ostrzegawczym, iż w naszym organizmie dzieje się coś niedobrego np. wyżej opisane nadciśnienie wtórne. Pamiętajmy, aby pomiar ciśnienia był wiarygodny należy przestrzegać kilku ważnych wytycznych, o których przeczytacie w artykule Mierzenie ciśnienia - jak prawidłowo mierzyć ciśnienie krwi ?
Regularny pomiar ciśnienia, prowadzony u osób z już zdiagnozowanym nadciśnieniem pełni dodatkową funkcję kontrolną i informacyjną. Dostarcza lekarzowi informacji, czy wybrany schemat leczenia- dobór leków oraz ich dawkowanie, jest właściwe i czy przynosi wymierne rezultaty,lub wręcz przeciwnie należy wybrać inną drogę leczenia.
